Κυριακή 16 Αυγούστου 2009

ΟΛΥΜΠΟΣ: ΓΟΜΑΡΟΣΤΑΛΙ - ΟΡΟΠΕΔΙΟ ΜΟΥΣΩΝ (7 & 8.08.09)

“Αναλυτικότερα για τον Όλυμπο Παρασκευή 7/8. Φεύγουμε από Λαμία Παρασκευή μεσημέρι στις 12. Φθάνουμε Πριόνια κατά τις 3.30 και ανεβαίνουμε από το Μονοπάτι "Γομαροστάλι", ανηφορική ανάβαση επίπονη γύρω στις 4 - 4.30 ώρες. Φθάνουμε 8μμ στο Οροπέδιο και μένουμε το βράδυ στο καταφύγιο του “Κάκαλου”. Την άλλη μέρα κάνουμε κορυφή Μύτικα και επιστρέφουμε από του Ζολώτα. Σάββατο βράδυ επιστροφή στη Λαμία. Αν θέλουμε κάνουμε μπάνιο στην Πλάκα Λιτοχώρου ή Πλαταμώνα. Περισσότερα για το καταφύγιο εδώ http://www.olympus-climbing.gr/index.html"

Αυτό ήταν το μήνυμα που στάλθηκε σε όλους τους φίλους, που δηλώνουν κατά καιρούς τη διάθεση για περιπλανήσεις στο βουνό. Τελικά πείστηκε μόνο ο Aλκης και ο Aρης. Αιτία ήταν οι ζέστες, η Παρασκευή που ήταν εργάσιμη και το ότι στο πρόγραμμα βάλαμε ν' ανέβουμε ένα καινούργιο μονοπάτι, που έπρεπε να ψάξουμε να το βρούμε και το οποίο ανοίχτηκε πριν από λίγο καιρό. Το “Γομαροστάλι”. Αυτό σε ορισμένους φάνηκε ελαφρώς δύσκολο. Σταλίζω: ξεκουράζομαι το μεσημέρι σε σκιά (μόνο για ζώα). Aρα εδώ ξεκουράζονται τα γομάρια; Ή επειδή στο ξεκίνημά του είναι η θέση που ξεκουράζονται τα γομάρια, τώρα μόνο τα μουλάρια, που έχουν οι αγωγιάτες για τα καταφύγια; Δεν ρωτήσαμε τον Στύλα…

Για το μονοπάτι μας είχε μιλήσει ο Μιχάλης πέρυσι στο καταφύγιο “Κάκαλος”, αλλά και ο Βασίλης στα “Κρεβάτια”. Η αφετηρία του είναι στα Πριόνια, ακριβώς πριν την ξύλινη γέφυρα του Ενιπέα, δεξιά, εκεί που δένουν τα μουλάρια οι αγωγιάτες. Έχει μπλε σήμανση στο μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής του. Είναι στην πλαγιά του Ολύμπου, που μπορεί κανείς να την προσδιορίσει γεωγραφικά ακριβώς πάνω από το Πριόνια με κατεύθυνση βορειοδυτική προς το Οροπέδιο των Μουσών. Ανάμεσα δηλαδή στο Καταφύγιο “Σπήλιος Αγαπητός” και την Πετρόστρουγκα. Η διαδρομή είναι η πιο σύντομη για να φτάσει κανείς στο Οροπέδιο, αλλά είναι ανηφορική και αρκετά επίπονη Ξεκινώντας το μονοπάτι είναι στενό με συνεχείς ανηφορικές τραβέρσες μέσα στο δάσος, δάσος κυρίως με πεύκα και οξιές. Αυτή την εποχή έχει πολλά λουλούδια και πολλά βότανα με ωραίες μυρωδιές. Έχει και άγριες φράουλες. Ένα είδος ρίγανης με ανοιχτό μωβ χρώμα λουλουδιών και έντονη μυρωδιά, μας τράβηξε ιδιαίτερα την προσοχή.
Ο Άρης και ο Άλκης στην πρώτη λάκα


Εμείς προχωράμε και τραγουδάμε! Η αδρεναλίνη και η διάθεση ανεβαίνει μαζί με τις ποσότητες της ενδορφίνης. Η ενδορφίνη, οπιούχος ουσία, εκκρίνεται από τον εγκέφαλο κατά τη σωματική κόπωση. Αυτό που πρακτικά μας προσφέρει είναι ένα φυσικό “ανέβασμα” στη διάθεση και μια αντοχή απέναντι στην κούραση. Και όχι μόνο αυτό: η αντοχή αυτή αποκτά έναν μαζοχιστικό χαρακτήρα καθώς με την έκκριση της ενδορφίνης εντείνεται το αίσθημα του σούπερμαν που κρύβεται μέσα μας. Κατά συνέπεια αυξάνεται η προσπάθεια, με αποτέλεσμα να αυξάνεται η έκκριση της ενδορφίνης, κοκ. Είναι ο φαύλος κύκλος της κούρασης και της ηδονής (στοιχεία από το ιντερνετ).

Προχωράμε παρέα με το σύννεφο. Το σύννεφο είναι και καλό, γιατί δεν έχουμε ιδιαίτερη ζέστη, μας κρύβει όμως και την θέα, που μας λείπει. Όταν καθαρίζει λίγο, βλέπουμε κάτω τη ρεματιά του Ενιπέα και στο βάθος το Λιτόχωρο. Κάποιες φορές φαίνεται το πράσινο ταμπλό κάτω από τον Καλόγηρο και σιγά σιγά, όσο ανεβαίνουμε, εμφανίζεται και η κορυφή του Καλόγηρου.

Ξαναέφερα τη συζήτηση για το “γιατί ανεβαίνουμε στα βουνά”. Και μάλιστα τι είναι αυτό που μας κάνει τώρα να συνεχίζουμε κάτι τόσο κουραστικό. Το έφερα με τρόπο για να ακούσω γνώμες. Ο Aλκης επέμεινε ότι ένας από τους λόγους είναι και η αυτοεπιβεβαίωση και η αυτοπεποίθηση που αποκτούμε ότι «μπορούμε». Ναι, η αυτοπεποίθηση είναι πολύ σημαντική για να νιώθουμε ισορροπημένοι και να πορευόμαστε με μια σχετική σιγουριά. Είναι εφόδιο για μια καλή ζωή, για την ψυχική και σωματική μας υγεία. Επίσης, λέει ο Aλκης, ότι νοιώθουμε την ανάγκη να κάνουμε κάτι που δεν μπορούν εύκολα να το κάνουν οι άλλοι. Η διάθεση να ξεχωρίζουμε. Μ' αυτό με καθάρισε! Τι το µθελες βρε φίλε; Είμαι τόσο εγωιστής και δεν το ήξερα;

Ο Aρης, ο μικρός της παρέας, έδωσε τη νεολαίστικη απάντηση: Εμείς οι νέοι θέλουμε να ζήσουμε από κοντά αυτό που η ζωή στις πόλεις σήμερα μας στερεί: Τη φύση, την αγριάδα, την ομορφιά, να νοιώσουμε το ρίσκο. Κλεισμένοι μέσα στα σπίτια, στις πόλεις δεν έχουμε την ευχέρεια να ζήσουμε κοντά στη φύση. Γίναμε μηχανές καλοκουρδισμένες, που όλα τα κάνουμε μηχανικά. Ξεχάσαμε πως κοντά στη φύση βρίσκεται το μυστικό της ήσυχης και ήρεμης ζωής.

Δεν έδωσα καμιά απάντηση γιατί είχα στο νου, αυτό που έγραφα για τα Βαρδούσια: “Δεν υπάρχει απάντηση”. Στο μυαλό μου τριγύριζαν οι λέξεις: πάθος, πόθος, λαγνεία, ηδονή, κόλλημα, απληστία της ανθρώπινης φύσης, εμπειρίες, περιέργεια.

επιστρέφοντας από την εξερεύνηση για το μονοπάτι με τα κίτρινα σημάδια

Στις δύο ώρες περίπου βγαίνουμε σε ανοιχτή λάκα, σε μια ράχη. Το σύννεφο δεν μας αφήνει να δούμε πολλά. Παρατηρούμε ότι φεύγει άλλο μονοπάτι νοτιοδυτικά με κίτρινα σημάδια. Μάλλον πρέπει να συναντάει το κλασικό μονοπάτι για το καταφύγιο “Σπήλιος Αγαπητός” (Ζολώτα). Μικρή ξεκούραση και συνεχίζουμε την κόψη με λιγότερα σημάδια τώρα, αλλά το μονοπάτι συνεχίζει να ξεχωρίζει. Παρατηρούμε τους κορμούς των πεύκων. Έχουν κάνει όλα μια ελαφριά κούρμπα χαμηλά, μάλλον από την πίεση του χιονιού. Τεράστιοι κορμοί δέντρων είναι πεσμένοι στο έδαφος, που δείχνει ότι τους προηγούμενους αιώνες αναπτύχθηκαν πολύ μεγάλα πεύκα. Δεν το έχω προσέξει αυτό σε άλλες αναβάσεις του Ολύμπου. Παίζουμε με τις φωτογραφικές μηχανές και τη νεκρή φύση. Ιδανικό θέμα για θεματική έκθεση.
εδώ ο Άλκης με τη φωτογραφική του μηχανή

απομεινάρι κορμού με εντυπωσιακό ανάγλυφο

Τα αγριοκάτσικα ξάφνιασαν τον Aρη, που πήγαινε μπροστά. Πρόλαβε και τα φωτογράφισε. Συνεχίζουμε στην κόψη, παρέα με τα λίγα ρόμπολα. Απέναντί μας, βόρεια, φαίνεται καθαρά η Σκούρτα, ο Λαιμός και το πέρασμα του Γιόσου.
Ανεβαίνοντας στην κόψη, και πίσω το ταμπλό του Καλόγηρου. Ελπίζω να μη μου φαίνεται η κούραση
Τώρα δεν έχουμε σημάδια, ούτε ξεχωρίζει μονοπάτι. Έχουμε μόνο τα λόγια του Μιχάλη “ακολουθούμε την κόψη”. Αρχίζουν τα σαθρά και οι πέτρες. Σε λίγο αναγνωρίζουμε μέσα από το σύννεφο αριστερά και απέναντι το καταφύγιο “Σπήλιος Αγαπητός” (Ζολώτα) και πιο ψηλά τα Ζωνάρια και τον Μύτικα.
Ο Άλκης λίγο πριν την τελική ανάβαση, στην κόψη

Αρχίζει η δύσκολη τελική ανάβαση με προσοχή στις πέτρες. Τώρα έχουμε σημάδια αλλά μόνο για την κατεύθυνση, γιατί πρόκειται για λούκι με μπόλικα σαθρά και κίνδυνο να φύγουν πέτρες για το κεφάλι. Υπάρχει και η εναλλακτική λύση, όπως μας είπε ο Μιχάλης αργότερα: να φύγει κανείς δεξιά προς το Λαιμό και να ανέβει πιο εύκολα από πιο ομαλό λούκι.
Ο Άρης, το παλλικάρι μας, ανεβαίνοντας το λούκι

Βγαίνουμε στο οροπέδιο και μπροστά μας ανοίγεται η πιο εντυπωσιακή, η γνωστή σε όλους, εικόνα του βουνού. Ο Θρόνος του Δία, ο Προφήτης Ηλίας, ανάμεσά τους η Τούμπα και τα δυο καταφύγια: του “Αποστολίδη” και του “Κάκαλου” και φυσικά το όμορφο ανάγλυφο του Οροπεδίου των Μουσών.

Συνολική ανάβαση 4.30 ώρες, χωρίς φορτσάρισμα. Θέλει λίγη προσοχή στη σήμανση μετά τη μέση περίπου, ιδιαίτερα για τις άσχημες μέρες και την ομίχλη. Να σημανθεί το τμήμα από την κόψη και πάνω για τους ίδιους λόγους και να μπει ένα συρματόσχοινο στην τελική ανάβαση. Νερό δεν έχει η διαδρομή, όπως άλλωστε όλες οι αναβάσεις του Ολύμπου.


Στέφανος Σταμέλλος
http://www.e-ecology.gr
διαβάστε ολόκληρο το κείμενο...

Πέμπτη 13 Αυγούστου 2009

Βαρδούσια, από Αθανάσιο Διάκο
Καταφύγια, Λούκι του Λιονταριού, Κόρακας
επιστροφή από Κοπρισιές

Διαβάζοντας στην ιστοσελίδα του ΕΟΣ Αθηνών το κείμενο του T TOOLE «Γιατί σκαρφαλώνουμε στα βουνά», με ευκολία μπορώ να πω ότι πράγματι είναι μια άσκοπη ερώτηση. Και αναπάντητη ίσως. Κι όπως λέει το κείμενο, το ανέβασμα στο βουνό «ήταν πάντοτε ένα μυστήριο». O Πωλ Βαλερύ έγραφε "Αν ένα πουλί μπορούσε να πει με ακρίβεια τι τραγουδάει, γιατί τραγουδάει, και τι είναι αυτό που το κάνει να τραγουδάει, δεν θα τραγούδαγε". Παραφράζοντας θα μπορούσαμε να πούμε: "Αν ένας ορειβάτης μπορούσε να πει με ακρίβεια γιατί σκαρφαλώνει στα βουνά και τι είναι αυτό που τον κάνει να σκαρφαλώνει, δεν θα ανέβαινε".
Δείτε και μια άποψη, που ίσως καλύπτει τους περισσότερους: << ... κάποια στιγμή μάθαμε να αγαπάμε το βουνό, για τον απλούστατο λόγο ότι κατάφερε να βγάλει από μέσα μας τον καλύτερο εαυτό μας, μας ύψωσε, έστω και για μια και μόνο πολύτιμη στιγμή, πάνω από τη συνηθισμένη ζωή και μας έδειξε την ομορφιά της απλότητας και μια δύναμη και αγνότητα που δεν θα είχαμε γνωρίσει ποτέ αν δεν είχαμε αντιμετωπίσει το βουνό με εντιμότητα και δεν είχαμε παλέψει με πάθος μαζί του.>>

Τα γράφω αυτά με αφορμή το πρόσφατο ανέβασμα στα Βαρδούσια. Ανέβασμα, σκαρφάλωμα στο βουνό, ή κάπως έτσι. Αλλά κυρίως ήταν μια δοκιμασία και μια «ευκαιρία» “να παλέψω με πάθος μαζί του”. Όταν είσαι μόνος σου με το βουνό, σου βγαίνουν διάφορα πάθη και κρυφές διαθέσεις. Και προπαντός απελευθερώνεσαι από τις πιθανές καταπιέσεις των άλλων. Κάνεις ό,τι θέλεις! Είσαι και αρχηγός και οδηγός βουνού. Ειδικά όταν το ανέβασμα γίνεται γρήγορα, παίρνεις και γρήγορες αποφάσεις και το μυαλό δουλεύει με άλλες ταχύτητες. Έχεις την ελευθερία να αποτύχεις, να πανηγυρίσεις για την επιτυχία σου, για τους χρόνους σου, και να νοιώσεις πιο έντονα την ευθύνη για σένα. Όταν είσαι με άλλους, συνήθως νοιώθεις την ευθύνη για κείνους, κυρίως, ή είσαι συνυπεύθυνος για ό,τι συμβεί. Και μέσα από όλα αυτά γίνεσαι πιο ώριμος, πιο έμπειρος.

…Από το πρωί φαίνεται η μέρα. Νύσταζα στην οδήγηση…και ήταν τόσο νωρίς ακόμα. Οκτώ παρά δέκα στον Αθανάσιο Διάκο (1.100μ) και ξεκίνησα γρήγορα με στόχο να ανέβω στον Κόρακα (2.495μ) πριν πιάσουν οι μεγάλες ζέστες.

“Όλος ο κόσμος έλαμπε σαν μια νεροσταγόνα
πρωί στα πόδια του βουνού”

λέει ο Οδυσσέας Ελύτης. Μαζί με όλα τα άλλα το μυαλό τρέχει και στους ποιητές. Απέναντι σχεδόν κάθετες οι πλαγιές και μέσα από τη νεροσταγόνα φαίνεται το βουνό σα γίγαντας. Κι εγώ στα πόδια του, καθώς ανεβαίνω για τον Προφήτη Ηλία. Τα Βαρδούσια θεωρούνται ένα από τα πιο άγρια κι εντυπωσιακά βουνά της πατρίδας μας και έχουν ιδιαίτερα σκληρό ανάγλυφο με άγριες και απότομες κορφές.

οι βράχοι καλόγεροι με κρύα μαλλιά
κόβουνε σιωπηλοί της ερημιάς τον άρτο.

συνεχίζει ο Ελύτης, κι εγώ συνεχίζω ν’ ανεβαίνω περνώντας τον Προφήτη Ηλία στα 45 λεπτά. Και με τη ζέστη ν’ ανεβαίνει κατακόρυφα. Περνάω από δίπλα τις τσαγιές και τις αφήνω να μαζέψω το τσάι στην επιστροφή. Οι στροφές στον αγροτικό δρόμο φεύγουν γρήγορα. Και τα σκυλιά, που καρτερούν στη στάνη, κάνουν το καθήκον τους κι αυτά απειλώντας τον βιαστικό επισκέπτη. Το γαύγισμα είναι κουραστικό σήμερα και δεν πληρώνεται καλά. Ή πληρώνεται όπως και τόσα άλλα. Με ένα κομμάτι ψωμί. Γι’ αυτό δείχνουν βαριεστημένα


Ο χρόνος είναι γρήγορος ίσκιος πουλιών
Τα μάτια μου ορθάνοιχτα μες στις εικόνες του

Πολλές οι εικόνες. Και τα μάτια πράγματι ορθάνοιχτα, γρήγορες ματιές ολόγυρα, να μη χαθεί καμιά. Περνώ τα καταφύγια από αριστερά. Το νερό τρέχει άφθονο στην πηγή. Δοκιμάζω να πιω και να γεμίσω ξανά το παγούρι. Κρύο νερό, γάργαρο. Στη συνέχεια ακολουθεί το φιδωτό ανέβασμα στα Σκόρδα Πιτιμάλικου και στο καλά σημαδεμένο μονοπάτι. Σε λίγες μέρες, 18 - 19 Ιουλίου, θα γίνονταν η Πανελλήνια Ορειβατική Συνάντηση. Δεν ξέρω αν έγινε αναφορά στην Συνάντηση για τις μεθοδεύσεις ορισμένων να γίνει χιονοδρομικό κέντρο στα Βαρδούσια. Ελπίζουμε τα σχέδια της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Φωκίδας, και όχι μόνο, να σταμάτησαν, ύστερα από την πρώτη απόρριψη της Προμελέτης από τις Υπηρεσίες του ΥΠΕΧΩΔΕ. Δείτε εδώ τη συζήτηση για τα νέα χιονοδρομικά στην Ελλάδα http://oxi-xionodromika.blogspot.com/ Ακούστηκε ότι έγινε όμως εκτεταμένη συζήτηση για τις απειλές της Γκιώνας και της Οίτης από τη μεταλλευτική δραστηριότητα και τα νέα σχέδια των Μεταλλευτικών Εταιρειών στην περιοχή.
Το καταφύγιο του ΕΟΣ Άμφισσας και πέρα το βουνό της Χωμήριανης

Με τον ΕΟΣ Λαμίας, πριν από αρκετά χρόνια, προσπαθούσαμε, με πολύ χιόνι είναι αλήθεια, να βρούμε τις Πόρτες. Είναι το πέρασμα για το Μέγα Κάμπο, το οροπέδιο πριν την κορυφή. Πηγαίναμε ψάχνοντας. Διαλυθήκαμε στην ανηφόρα κι ο καθένας πήγαινε όπου ήθελε. Τέτοια ομάδα! Ψάχνοντας, θυμάμαι, βρέθηκα στο Λούκι του Λιονταριού και το πέρασα καρφώνοντας μόνο το πιολέ και σέρνοντας το σώμα μου πάνω στον πάγο. Έ, γι’ αυτό τώρα είπα να επαναλάβω το Λούκι του Λιονταριού, χωρίς αυτή τη φορά χιόνι και πάγο. Έχει τη δυσκολία του, αλλά…
χιόνι και λουλούδια στον Μέγα Κάμπο

Συνάντησα τον Πεζοπορικό Όμιλο Αθηνών στο Μέγα Κάμπο. Κατέβαιναν από την κορυφή, τον Κόρακα. Γιόρτασαν το βράδυ στο καταφύγιο του ΕΟΣ Άμφισσας τα 60 χρόνια ζωής του ΠΟΑ. Βουνό, με γλέντια και διασκέδαση και με ορχήστρα παρακαλώ! Τα φανταχτερά πολύχρωμα λουλούδια του οροπεδίου απασχόλησαν τη φωτογραφική μου μηχανή με φόντο τις χιονούρες και την κορυφή. Τελικά ανέβηκα στον Κόρακα σε τρεις ώρες από τον Αθανάσιο Διάκο. “Έφερα τη ζωή μου ως εδώ”
θέα από την κορυφή

Το σύννεφο έφθασε απειλητικά. Επιστροφή από τις Κοπρισιές. Γρήγορο κατέβασμα και μικρές στάσεις για φωτογραφίες. Η πηγή, στη μέση περίπου της διαδρομής από τις Κοπρισιές, είναι από τις πιο πλούσιες σε νερό των Βαρδουσίων στα 1800 μέτρα περίπου. Το νερό κατεβαίνει βουίζοντας. Με ξάφνιασε το χαμηλό πέταγμα της πέρδικας και των μικρών πουλιών της. Παλιότερα λέγαμε για τις διμούτσουνες οχιές. Και το μυαλό μου πήγαινε και σ’ αυτές, όλο και κάποια μπορεί να είναι στο δρόμο μου. Ευτυχώς δεν ήταν στην τύχη μου, γιατί θέμα τύχης είναι όλα τελικά. Ίσα που πρόλαβα να μαζέψω μερικές χεριές από το τσάι, που είχα δεί ανεβαίνοντας. Η βροχή ήταν απότομη αλλά όχι δυνατή. Φοβήθηκα και έφυγα τρέχοντας κατηφορίζοντας τις σάρες κάτω από το λόφο του Προφήτη Ηλία. Τα λείρια (Lilium Chalcedonicum - Λείριο το χαλκηδονικό), δύο κόκκινα πανέμορφα λουλούδια, ήταν η αιτία να σπάσω τη φωτογραφική μου μηχανή. Μου έπεσε στη μοναδική πέτρα.
τα δύο λουλούδια (Lilium Chalcedonicum - Λείριο το χαλκηδονικό)

Έφυγα χωρίς να περιμένω τους φίλους από τον ΠΟΑ να κατέβουν. Η Βαρβάρα ακόμα με ψάχνει στο βουνό. Φοβήθηκε μήπως έφαγα τη βροχή και τους κεραυνούς ψηλά. Τελικά ήμουνα τυχερός γιατί η δυνατή μπόρα ήρθε όταν έφθασα στην Παύλιανη. Φαγητό με κεραυνούς και καταιγίδα.
Γι’ αυτές όλες τις μικρές συγκινήσεις και τα απρόσμενα, τις γρήγορες αποφάσεις και την κούραση, βουνό σε λατρεύω!

Στέφανος Σταμέλλος
διαβάστε ολόκληρο το κείμενο...